Apple wil EU-regels omzeilen: ‘We hebben drie browsers en ze heten toevallig allemaal Safari’

Volgens Apple zouden Safari op iOS, iPadOS en macOS als aparte browsers beschouwd moeten worden, ook al hebben ze vrijwel dezelfde functies. Apple vindt dat alleen de iOS-versie groot genoeg is om onder de regels van de Digital Markets Act (DMA) te vallen. De Europese Commissie bestempelde Apple eerder als een poortwachter (‘gatekeeper’) op drie gebieden: besturingssystemen (iOS), online bemiddelingsdiensten (App Store) en webbrowsers (Safari). Een bedrijf is een poortwachter als het een zodanig machtige marktpositie heeft, als andere aanbieders nauwelijks meer een kans hebben. Ook kan een poortwachter de toetreding van nieuwe concurrenten onmogelijk maken. De EU hanteert hiervoor de volgende limiet: het bedrijf heeft per maand meer dan 45 miljoen actieve gebruikers in Europa en een marktkapitalisatie van minimaal 75 miljard euro. Daarnaast gelden er nog enkele andere criteria.

Vanaf maart 2024 heeft dit grote gevolgen voor Apple. Zo zullen appwinkels en browser-engines van andere partijen toegelaten moeten worden. Tot nu toe zijn iOS-apps alleen via de App Store te installeren en zijn alle iOS-webbrowsers van derden verplicht gebaseerd op de WebKit-engine van Apple zelf.

Drie webbrowsers die allemaal Safari heten

Het liefst had Apple gezien dat iPadOS en macOS worden uitgesloten van de regels, omdat ze volgens Apple te klein zijn om als gatekeeper te worden gezien. Wat Safari betreft probeerde Apple onder de regels uit te komen door te beweren dat ze drie heel verschillende browsers hebben, elk met een andere interface. Dat ze allemaal Safari heten, is daarbij een wat ongelukkig toeval.

De Europese Commissie was het daar niet mee eens en gebruikte daarvoor Apple’s eigen marketingmateriaal, waarin de eenheid van Safari wordt benadrukt. Bladwijzers en browsergeschiedenis van Safari worden van het ene apparaat naar het andere naadloos gesynchroniseerd. En dankzij Handoff kun je in Safari op een ander apparaat doorgaan met waar je gebleven was. Er is dus helemaal geen sprake van drie afzonderlijke browsers. Jon von Tetzchner, CEO van browserbedrijf Vivaldi, ziet Apple, Google en Microsoft allemaal als ‘gatekeepers’ als het om webbrowsers gaat. Hij hoopt dat de DMA echte concurrentie gaat bevorderen.

Vijf verschillende besturingssystemen

Apple gebruikte overigens de argumenten voor de vijf besturingssystemen, te weten iOS, iPadOS, macOS, watchOS en tvOS. Volgens Apple voldoet alleen iOS aan de DMA-eisen en is elk besturingssysteem exclusief bedoeld voor een specifiek apparaat. Op dit punt had Apple meer succes.

“Apple stelt dat de mate waarin de besturingssystemen zijn afgestemd op een specifiek apparaat en op de eigen hardware, Apple onderscheidt van andere aanbieders, zoals Google. Diens besturingssysteem Android is ontworpen voor zowel smartphones als tablets en werkt op apparaten van vele fabrikanten.”

-Apple

De EU merkt op, dat de iPhone en iPad tot 2019 op hetzelfde besturingssysteem draaiden, maar daarna heeft iPadOS zich afgesplitst. Apple gaf daarbij toe dat je op de iPad ook iPhone-apps kunt gebruiken, maar dat hierbij sprake is van een ‘significant inferieure ervaring’. De EU heeft Apple’s standpunt van vijf verschillende besturingssystemen geaccepteerd. Alleen iOS wordt gezien als gatekeeper, de andere niet.

Apple vangt ook bot als het om iMessage gaat

In het EU-rapport is verder te lezen dat Apple bezwaar maakte tegen het feit dat iMessage als gatekeeper wordt gezien. Aanvankelijk was Apple het hiermee eens, maar vlak daarna draaide het bedrijf 180 graden en vond dat iMessage niet onder de regels zou moeten vallen. Apple’s iMessage en Microsoft’s Bing werden tijdelijk van de lijst gehaald, voor verder onderzoek. Ondertussen heeft de EU ook hierover een uitspraak gedaan.

Apple’s standpunt is dat iMessage geen geld kost en dat Apple er niets mee verdient, ook niet met exploitatie van persoonlijke data of door de verkoop van hardware. Dit argument bleek geen indruk te maken. Als een gebruiker namelijk iMessage wil gebruiken, moet je een Apple-product kopen en daar verdient Apple aan. Het bedrijf zal daarom iMessage moeten openstellen voor andere diensten.

Apple kan nog bezwaar maken in een poging om invoering van de DMA-regels uit te stellen of om er helemaal onderuit te komen.